Het A.H. Gerhardhuis

Verteller: Henk van Bakel
Auteur: T. Bosma
7 Fans
Slotermeer

Het A.H. Gerhardhuis was in 1959 het eerste pension voor buitenkerkelijke bejaarden. In de loop der jaren evolueerde het Gerhardhuis van pension tot woon- en zorgcentrum voor ouderen in Amsterdam nieuw West.

 Foto: jaren 90

Foto: jaren 90

Alle rechten voorbehouden

Vandaag de dag maakt het A.H.Gerhardhuis (AHG) deel uit van de OsiraGroep. Henk van Bakel, coördinator vrijwilligerswerk van de OsiraGroep, regio west I en west II, legt uit dat in de jaren 40 en 50 de bekende verzuiling haar hoogtepunt beleefde.
“Voor oudere Liberalen, Katholieken en Protestanten was van alles geregeld maar de groep buitenkerkelijke ouderen had niets. Als bejaarde kon je alleen naar een Katholiek of Protestants tehuis. Als andersdenkende zoals anarchisten, communisten, (NVV-)vakbondsmensen, en uiteraard ook humanisten en vrijdenkers voelde men zich in zulke huizen niet thuis. Humanisten en Vrijdenkers achtten zich zelf verantwoordelijk voor al het denken en doen, in plaats van een God aan te hangen of iets of iemand anders de schuld ergens van te geven. In het A.H. Gerhardhuis was dan ook geen sprake van Kerst vieren; kerstliederen en kerstbomen werden geweerd. Daarentegen werd wel uitvoerig stilgestaan bij ‘De dag van de Arbeid’ en de herdenking van de Februaristaking. Architect W. van Tyen ontwierp het pension naar het model van "Het huis in de duinen" in Zandvoort. Een maquette uit 1956 toont de vorm van een vliegtuig maar van dat beeld is na de verbouwing in de jaren 80 niets meer over. Aangezien het A.H. Gerhardhuis tegelijk met het ontstaan van de Westelijke Tuinsteden gebouwd is, zagen de eerste bejaarden aldaar veel de konijnen die buiten rondsprongen en hadden zij tevens een schitterend vrij uitzicht op de Sloterplas. In de jaren 50 waren de ramen van veel appartementen tijdens verkiezingstijd, volgeplakt met rode affiches. W. van Tyen noemde zijn werk dan ook "Het rode Bastion". Men stemde massaal links, vooral PVDA. Confessionele partijen als de toenmalige KVP, AR en CHU waren net als de liberale VVD, uit den boze in dit huis. Het inschrijfgeld om in dit pension te mogen gaan vertoeven was hoog, evenals de huur. De huurders kwamen uit de arbeidersaristocratie. Gelijkgestemden die de huur niet konden betalen kregen steun uit het sociaal fonds van het A.H. Gerhardhuis, zodat ze er wel konden komen wonen.”
“Het leek me een goed idee om in 1994, ter gelegenheid van het 35 jarige jubileum, een boekje te laten verschijnen over A.H.Gerhard, de grote inspirator, naar wie het verzorgingshuis vernoemd is. En zo ontstond: ‘A.H. Gerhard, een meester’. Voor het volgende jubileum, in 1999, bedacht ik dat het tijd was voor een boek over de geschiedenis van dit eerste Humanistische Bejaardenhuis. De toenmalige directie omarmde dit idee. Dankzij giften kwam: ‘We moesten het zelf doen’ tot stand.
Voor mensen die meer willen weten over A.H. Gerhard en het ontstaan van het A.H.Gerhardhuis zijn deze twee boekjes een aanrader.”

De boekjes:

'A.H.Gerhard, een meester', auteur Jasper Groos, 1994
'We moesten het zelf doen', auteur Jaak Slangen, 1999

Gepubliceerd: 15 oktober 2007

Alle rechten voorbehouden

1969 keer bekeken

Bekijk meer afbeeldingen

 Tekening van A.H. Gerhard door Albert Hahn uit 1914

Tekening van A.H. Gerhard door Albert Hahn uit 1914

Alle rechten voorbehouden

2 reacties

Voeg je reactie toe
dave lubeck

A.H.Gerhardhuis

Ja Ja . Het A.H.Gerhardhuis ! Heb ik 12,5 jaar gewerkt van half '87 tot half 2000 bij de technische dienst . Henk van Bakel heb ik uiteraard ook goed gekend Begeleider vrijwilligers en Letty Fernhout . Zal maar hier niet zeggen wat ik van hem vind ( zoals vele anderen ). En wat hier geschreven staat dat kerst niet gevierd werd ???? Nou , kan je vertellen dat het volop gevierd werd ! En uiteraard was het personeel vrijwillig om die oudjes te bedienen tijdens het kerstdiner . 1 keer per jaar hadden we ook een soort verkoop van 2de hands spullen van bewoners die overleden waren en uiteraard ook hier weer vrijwilligers die mee hielpen . Was echt gezellig . Verplegers / Verpleegsters en bewoners die vroegen of ik dan Indisch wilde koken en heb dus allemaal Indische snoeperijtjes gemaakt en uiteraard Sate . Had zoveel Sate gemaakt en dacht dat het voldoende was maar met spoed 4 collega's in de keuken sate laten prikken op stokjes . Uiteraard ging alles wat verkocht was ten goede voor die oudjes . Daar werden uitjes van bekostigd . heb ooit nog voor een bezoek van Minister-president Wim Kok aan het Gerhardhuis een behoorlijke grote Rode Haan gemaakt die boven de entree van het huis kwam te staan . Tja en die Directeur Kroonsberg , uiteindelijk ontslagen door verkeerd beleid .   

Jacques van Bakel

Reactie op artikel

Beste Henk,
Je hebt een leuk artikel geschreven. Pa en moe zouden erg trots op je geweest zijn.
Je zou kunnen overwegen de ISBN nummers van de boekjes toe te voegen zodat het de mensen wat gemakkelijker gemaakt wordt de boekjes aan te schaffen. Of heb je de nummers bewust weg gelaten?